วัดรักษ์โลก” :เรียนรู้จริง–เชื่อมโยงธรรมะ–สร้างนักสิ่งแวดล้อมที่มีคุณธรรม

หลักสูตรสาขาวิชาเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มมส. บูรณาการการเรียนรู้เชิงวิชาการและจิตตปัญญาศึกษา สู่การพัฒนาวัดต้นแบบด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม

เมื่อวันที่ 28 กันยายน 2568 ที่ผ่านมา หลักสูตรสาขาวิชาเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม ได้นำนิสิตระดับปริญญาตรี ชั้นปีที่ 3 ในรายวิชา 1705452 ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐานสากล ควบคู่กับการพิจารณาเกณฑ์ของกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม ลงพื้นที่จัดกิจกรรมภายใต้หัวข้อโครงการขนาดเล็ก           “วัดรักษ์โลก: โครงการจำลองการจัดการสิ่งแวดล้อมตามระบบ ISO 14001:2015” ณ วัดพุทธวนาราม (วัดป่าวังน้ำเย็น) ตำบลเกิ้ง อำเภอเมืองมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม

กิจกรรมครั้งนี้ถือเป็น รูปธรรมของการบูรณาการภารกิจหลักของมหาวิทยาลัย ได้แก่ การจัดการเรียนการสอน การวิจัย และการบริการวิชาการ โดยให้นิสิต ได้เรียนรู้จากสถานการณ์จริง ผ่านการเก็บข้อมูลสิ่งแวดล้อม สังคม กายภาพ และการใช้ประโยชน์ที่ดินในจุดต่าง ๆ ของวัด พร้อมฝึกกระบวนการวิเคราะห์ปัญหา บ่งชี้ประเด็น และออกแบบแนวทางการจัดการที่เหมาะสมตามหลักการของระบบ ISO 14001:2015

นอกจากนี้ กิจกรรมนี้ยัง เชื่อมโยงหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะ “อริยสัจ 4” ซึ่งนำมาเป็นแนวทางฝึกคิด ฝึกใจ และพัฒนาความเข้าใจอย่างลึกซึ้งของนิสิตต่อสิ่งแวดล้อม ดังนี้

• ทุกข์ : รับรู้ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม เช่น ขยะ กลิ่น น้ำเสีย
• สมุทัย : สำรวจหาสาเหตุ เช่น พฤติกรรมการใช้น้ำ การทิ้งขยะไม่เป็นระบบ
• นิโรธ : มองเห็นทางดับปัญหา เช่น การจัดระบบแยกขยะ การบำบัดน้ำเบื้องต้น
• มรรค : ร่วมวางแนวทางการปรับปรุงโดยอิงหลักวิชาการและการมีส่วนร่วมของชุมชน

โครงการนี้ไม่เพียงแต่พัฒนาทักษะเชิงเทคนิคของนิสิต หากแต่ยังส่งเสริม จิตสำนึกด้านคุณธรรม จริยธรรม และความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งเป็นหัวใจของการพัฒนานักวิชาการสิ่งแวดล้อมภายใต้กรอบ AUN-QA โดยเฉพาะด้าน “ความรู้ คู่คุณธรรม”

“ระบบ ISO 14001 ไม่ได้จำกัดอยู่ในโรงงานอุตสาหกรรม แต่นำมาประยุกต์ใช้ในวัดและพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ได้อย่างเหมาะสม เมื่อใช้ควบคู่กับหลักธรรม จะช่วยให้นิสิตเข้าใจว่า ‘การดูแลสิ่งแวดล้อมก็เป็นบุญ”  
อาจารย์ประจำรายวิชากล่าว

กิจกรรมในครั้งนี้ ยังคงความเคารพต่อบริบทของวัด ใช้กระบวนการเรียนรู้อย่างมีจริยธรรม ไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ให้สัมภาษณ์ และสร้างพื้นที่การเรียนรู้ที่ “ทุกคนได้เรียนรู้ไปด้วยกัน” ระหว่างนิสิต ชุมชน และพระสงฆ์ ภารกิจครั้งนี้ สะท้อนเจตนารมณ์ของหลักสูตรในการผลิตบัณฑิตที่เป็นทั้งนักวิชาการ นักปฏิบัติ และนักพัฒนา ที่ไม่เพียงรู้เท่าทันเทคโนโลยี แต่ยังมีความอ่อนน้อม เข้าใจชุมชน และมีหัวใจของการรับใช้สังคม

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

ภาพและข่าว : คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม/
ดร.ธายุกร พระบำรุง

เผยแพร่โดย : ชลทิตย์ สีเทา

ณ วันที่ : 2 ตุลาคม 2568