“นักสืบขยะกับภารกิจรั้วมหาวิทยาลัยไร้ขยะ” จุดประกายการเรียนรู้และการเปลี่ยนแปลง

เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2568 คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ โดยหลักสูตรสาขาวิชาเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม  ได้มีการจัดกิจกรรม  “นักสืบขยะกับภารกิจรั้วมหาวิทยาลัยไร้ขยะ” โดยมี ดร.ธายุกร พระบำรุง และคณะนิสิตพี่เลี้ยง ประกอบด้วย นางสาวโสภิตนภา พรหมมา นางสาว ณิชากานต์ ปลอดอ่อน นางสาว ภัศสร คนมีศิล นางสาว พัชราพร มูลมณี นางสาวกรกนก แจ่มแสง และนายสิรภพ สิทธิจันทร์ ดำเนินการภายใต้โครงการเยาวชนพลเมืองวิทยาศาสตร์ด้านเทคโนโลยีสิ่งแวดล้อม (Youth in Citizen Science and Environmental Technology; Y-CiSET) รุ่นที่ 1  ให้กับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.4/3) และต้น ของโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม (มัธยมศึกษา) โดยเปิดโอกาสให้นักเรียนได้ลงพื้นที่จริง สำรวจ คัดแยก และบันทึกข้อมูลขยะพลาสติกที่พบภายในรั้วมหาวิทยาลัย กิจกรรมนี้ถูกออกแบบขึ้นเพื่อให้เยาวชนเข้าใจปัญหาขยะพลาสติกอย่างเป็นระบบ ไม่เพียงแต่เห็นว่าเป็น “สิ่งที่ถูกทิ้ง” แต่ยังตระหนักถึงคุณค่าของการจัดการอย่างถูกวิธี

ภารกิจครั้งนี้ ประกอบด้วยการเรียนรู้ ชนิดของพลาสติกในชีวิตประจำวันและรหัสรีไซเคิล การทำความเข้าใจ ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (GHG) ของแต่ละชนิด ตลอดจนการฝึกทักษะเชิงวิชาการ ทั้งการเก็บข้อมูล การชั่งน้ำหนัก และการบันทึกในแบบฟอร์มมาตรฐานที่สามารถนำไปวิเคราะห์ต่อได้ นักเรียนยังได้เรียนรู้การใช้เทคนิคการวิเคราะห์สาเหตุ–ผลกระทบ–แนวทางแก้ไข เพื่อหาคำตอบว่าทำไมขยะพลาสติกจึงยังคงเป็นปัญหาใหญ่ในโรงเรียนและชุมชน

สิ่งที่โดดเด่นคือการต่อยอดจากข้อมูลสู่การ สร้างสื่อสั้นและสื่อสร้างสรรค์ เช่น อินโฟกราฟิกและคลิปวิดีโอ เพื่อถ่ายทอดข้อค้นพบและข้อเสนอแนะสู่สาธารณชน การสื่อสารเหล่านี้ไม่เพียงทำให้เพื่อน ๆ เข้าใจง่ายขึ้น แต่ยังสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดการมีส่วนร่วมในการลดและจัดการขยะอย่างจริงจัง

กิจกรรมนี้สะท้อนให้เห็นว่า “ขยะ” ไม่ใช่เรื่องเล็ก แต่คือความท้าทายร่วมของทุกสังคม หากไม่มีการจัดการที่ถูกต้อง มันจะกลายเป็นภาระต่อสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และเศรษฐกิจในระยะยาว ตรงกันข้าม หากมองขยะเป็นโอกาสในการเรียนรู้และปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ก็จะช่วยผลักดันโรงเรียนและชุมชนไปสู่การเป็น พื้นที่ที่มีระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมที่ดีและยั่งยืน ได้อย่างแท้จริง

ต่อเนื่องจากความสำเร็จดังกล่าว กิจกรรมครั้งถัดไปจะจัดขึ้นในวันที่ 15 กันยายน 2568 ภายใต้ชื่อ “นักสืบน้ำ พิสูจน์ความสะอาดในรั้วโรงเรียน” ซึ่งสอดคล้องกับ วันอนุรักษ์และพัฒนาแม่น้ำ คู คลอง แห่งชาติ 20 กันยายนของทุกปี กิจกรรมนี้ จะมุ่งเน้นให้นักเรียนได้เรียนรู้คุณค่าและความสำคัญของน้ำในฐานะทรัพยากรชีวิต ฝึกทักษะการตรวจวัดคุณภาพน้ำ และสร้างความตระหนักรู้ถึงการอนุรักษ์แหล่งน้ำในโรงเรียนและชุมชน

ทั้งสองกิจกรรมนี้จึงเป็นการสานต่อภารกิจเดียวกัน คือ การสร้างเยาวชนที่มีความรู้ เข้าใจปัญหาสิ่งแวดล้อม และสามารถสื่อสารเพื่อการเปลี่ยนแปลงได้จริง เพื่อร่วมกันผลักดันโรงเรียนและสังคมไปสู่ความยั่งยืน

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

ภาพและข่าว : คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มมส / ดร.ธายุกร พระบำรุง

เผยแพร่โดย : ชลทิตย์ สีเทา

ณ วันที่ : 4 กันยายน 2568